Κατηγορία: Ιστορικά θέματα

      

Συνέχεια από την ανάρτηση : Ο αρχαιολογικός χώρος του Κάτω Σαμικού Ηλείας (1)

          Το σημαντικότερο ιερό στη περιοχή του Σαμικού ήταν ένα άλσος προς τιμήν του Ποσειδώνα. Ο Στράβων αναφέρει : “Ακολουθεί άλλος ποταμός , ο Χαλκίς , και μία κρήνη , οι Κρουνοί , και οικισμός Χαλκίς και μετά το Σαμικό , όπου το ιερό του Σαμίου Ποσειδώνα που είναι φημισμένο. Υπάρχει και άλσος γεμάτο αγριελιές. Το φροντίζουν οι Μακίστιοι. Αυτοί ανακοίνωναν και την εκεχειρία που έλεγαν “Σάμιον”. Όλοι οι Τριφύλιοι συμβάλλουν στη συντήρηση του ιερού. Το Ποσείδιο είναι ιερό δάσος κοντά στη θάλασσα. Πάνω του είναι ψηλός λόφος , ακόμη πιο μπροστά από αυτό το Σαμικό , που επάνω του είναι η Σάμος. Έτσι δεν φαίνεται από τη θάλασσα και υπάρχει πεδιάδα εδώ που λέγεται Σαμική. Κι από εδώ βγαίνει απόδειξη ότι υπήρξε κάποτε πόλη Σάμος”. Διαβάστε περισσότερα “Ο αρχαιολογικός χώρος του Κάτω Σαμικού Ηλείας (2)”

         Ο αρχαιολογικός χώρος του Κάτω Σαμικού βρίσκεται 22 χλμ νότια – νοτιοανατολικά του Πύργου και εκτείνεται στα βόρεια της λίμνης Καϊάφα. Αποτελείται από την ακρόπολη των κλασσικών – ελληνιστικών χρόνων που καταλαμβάνει τη κορυφή του λόφου “Ελληνικό” που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του όρους Λαπίθα , και τη προϊστορική ακρόπολη και το προϊστορικό νεκροταφείο που υπάρχουν στη θέση Κλειδί , ανάμεσα στις δυτικές απολήξεις του όρους Λαπίθα και το Ιόνιο πέλαγος. Η ακρόπολη των ιστορικών χρόνων ανήκε πιθανόν σε πόλη με το όνομα Σαμία ή Σαμικό ή Σάμος , ενώ η προϊστορική ακρόπολη ανήκε ενδεχομένως στην ομηρική Αρήνη. Η θέση της ακρόπολης των ιστορικών χρόνων ήταν στρατηγική γιατί έλεγχε στην αρχαιότητα το στενό παραθαλάσσιο πέρασμα που οδηγούσε από την Ηλεία προς τη Τριφυλία και τη Μεσσηνία , ενώ γειτνίαζε και με τις εύφορες κοιλάδες που βρίσκονται βόρεια και βορειοανατολικά. Διαβάστε περισσότερα “Ο αρχαιολογικός χώρος του Κάτω Σαμικού Ηλείας (1)”

         Ο ναός της Αθηνάς Μακίστου βρίσκεται στο χωριό Σκιλλουντία (πρώην Μάζι) το οποίο ανήκει στο δήμο Ανδρίτσαινας – Κρεστένων της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας. Βρίσκεται στη κορυφή ενός τειχισμένου λόφου που ονομαζόταν “Κάστρο” , σε υψόμετρο 354 μέτρων και έγινε γνωστός το 1879. Ο ναός είναι κτισμένος από ντόπιο πωρόλιθο (κογχυλιάτη) και έχει κατεύθυνση Α-Δ. Είναι Δωρικός περίπτερος και είχε 6χ13 κίονες , ενώ το μήκος του στο στυλοβάτη είναι 32,94 μ. και το πλάτος του 14,18 μ. Αποτελείται από πρόδομο , σηκό με δύο κατά μήκος εσωτερικές κιονοστοιχίες και οπισθόδομο. Τα λίθινα μέρη της ανωδομής ήσαν καλυμμένα από λεπτό επίχρισμα , ενώ το συνολικό ύψος του ναού υπολογίζεται σε 9,20 μέτρα. Διαβάστε περισσότερα “Ο ναός της Αθηνάς Μακίστου στη Σκιλλουντία Ηλείας”

         Το Λεωνιδαίο στην Αρχαία Ολυμπία ήταν ένας ξενώνας μεγάλων διαστάσεων , που βρισκόταν εκτός του ιερού χώρου της Άλτης , στη νοτιοδυτική γωνία του αρχαιολογικού χώρου , δίπλα στο εργαστήριο του Φειδία και στα νοτιοδυτικά του ναού του Δία. Ήταν το μεγαλύτερο σε έκταση κτήριο του ιερού και εκεί φιλοξενούνταν οι επίσημοι που έρχονταν στην Ολυμπία κατά τη διάρκεια τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Κτίσθηκε γύρω στο 330 π.χ. με έξοδα αλλά και σχέδια του εύπορου ιδιώτη Λεωνίδη από τη Νάξο , από τον οποίο προέρχεται και το όνομά του. Το γεγονός μαρτυρεί επιγραφή που βρέθηκε στο χώρο του κτηρίου και αναφέρει “ΛΕΩΝΙΔΗΣ ΛΕΩΤΟΥ ΝΑΞΙΟΣ ΕΠΟΙΗΣΕ”. Κοντά στη βορειοανατολική γωνία του Λεωνιδαίου πρέπει να υπήρχε άγαλμα του Λεωνίδη , εκεί που βρέθηκε και το ενεπίγραφο βάθρο του. Διαβάστε περισσότερα “Το Λεωνιδαίο της Αρχαίας Ολυμπίας”

         Συνέχεια από την ανάρτηση : Το εργαστήριο του Φειδία στην Αρχαία Ολυμπία (1)

         Μεταξύ του 435 και 451 μ.χ. πάνω στα θεμέλια του εργαστηρίου του Φειδία κτίστηκε η παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία . Ήταν τρίκλιτη με ξύλινη στέγη και το ιερό της βρίσκεται εκεί που ήταν η είσοδος του εργαστηρίου. Το ιερό χωριζόταν από το σηκό με μαρμάρινα χαμηλά θωράκια τα οποία διατηρούνται στη θέση τους μέχρι σήμερα. Οι τοίχοι ήταν κτισμένοι με τούβλα και το δάπεδο ήταν στρωμένο με μαρμάρινες πλάκες , οι οποίες αφαιρέθηκαν κατά την ανασκαφή για να μελετηθεί το παλαιότερο δάπεδο του εργαστηρίου. Η είσοδος της εκκλησίας είναι στη νότια πλευρά του νάρθηκα. Στο νάρθηκα βρέθηκαν και επιγραφές που μας δίδουν πληροφορίες για τη μαρμαρόστρωση του δαπέδου αλλά και στοιχεία για τα επαγγέλματα της εποχής. Η βασιλική της Ολυμπίας είναι η αρχαιότερη παλαιοχριστιανική εκκλησία της Ηλείας και καταστράφηκε από το σεισμό του 551 μ.χ. Το μνημείο καθαρίστηκε το 1829 από τα μέλη της γαλλικής αποστολής , την επονομαζόμενη “επιστημονική αποστολή του Μοριά”. Από τότε υπήρχε η πεποίθηση ότι εκεί βρισκόταν και το εργαστήριο του Φειδία , η αποκάλυψη και η μελέτη του όμως ολοκληρώθηκε με τις γερμανικές ανασκαφές της δεκαετίας του 1950. Διαβάστε περισσότερα “Το εργαστήριο του Φειδία στην Αρχαία Ολυμπία (2)”

         Το εργαστήριο του Φειδία στην Ολυμπία βρίσκεται έξω από την Άλτη , απέναντι από τη δυτική πλευρά του ναού του Δία. Οικοδομήθηκε με κογχυλιάτη λίθο και είχε περίπου τις ίδιες διαστάσεις με το σηκό του ναού του Δία. Έχει προσανατολισμό Α-Δ , με ορθογώνια στενόμακρη κάτοψη , η είσοδός του βρισκόταν στην ανατολική στενή πλευρά και ήταν το δεύτερο υψηλότερο κτήριο μετά από το ναό του Δία. Το εσωτερικό του χωριζόταν σε τρία κλίτη από δύο σειρές κιόνων, και η στέγη του ήταν ξύλινη , καλυμμένη με πήλινη κεράμωση κορινθιακού τύπου. Από τα ευρήματα της ανασκαφής προκύπτει ότι η στέγη διέθετε και μια περίτεχνη σίμη. Εδώ ο μεγάλος γλύπτης της αρχαιότητας Φειδίας φιλοτέχνησε το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία , το οποίο ήταν ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ο Φειδίας ήλθε στην Ολυμπία μετά τα έργα του στην ακρόπολη της Αθήνας. Από τα διάφορα ευρήματα , το μνημείο χρονολογείται με ακρίβεια στη περίοδο 430 – 420 π.χ. Διαβάστε περισσότερα “Το εργαστήριο του Φειδία στην Αρχαία Ολυμπία (1)”

                Συνέχεια από την ανάρτηση : Η Αρχαία Ήλιδα (3)

         Το 219-8 π.χ. ο Φίλιππος Ε’ της Μακεδονίας έρχεται σε βοήθεια των Αχαιών , εισβάλλει στην Ήλιδα και προξενεί μεγάλες καταστροφές. Το 217 π.χ. οι Ηλείοι αναγκάζονται να συνθηκολογήσουν και τα σύνορά τους περιορίζονται και πάλι στη Κοίλη Ήλιδα , τη Πισάτιδα και την Ακρώρεια , εκτός του Λασιώνα. Το 212 π.χ. οι Ηλείοι συμμαχούν με τους Αιτωλούς και τους Ρωμαίους. Τα επόμενα χρόνια έχουμε πολεμικές συρράξεις μεταξύ των συμμάχων από τη μια μεριά και των Αχαιών και Μακεδόνων από την άλλη. Το 209 π.χ. ο Φίλιππος Ε’ με τους Αχαιούς λεηλατεί και πάλι την Ηλεία αλλά η άφιξη ισχυρής ρωμαϊκής δύναμης και η εμφάνιση Ιλλυριών επιδρομέων στη Μακεδονία τον ανάγκασαν να επιστρέψει στη χώρα του. Λίγο αργότερα οι Ηλείοι και οι Αιτωλοί ηττήθηκαν στη Μεσσηνία από τους Αχαιούς και το 206 π.χ. συνάπτεται ειρήνη μεταξύ Αιτωλών , Αχαιών , Μακεδόνων και Ηλείων χωρίς να μπορέσει η Ηλεία να ανακτήσει τη Τριφυλία και τον Λασιώνα. Διαβάστε περισσότερα “Η Αρχαία Ήλιδα (4)”

                     Συνέχεια από την ανάρτηση : Η Αρχαία Ήλιδα (2)

          Μετά το συνοικισμό το 471 π.χ , η Ήλιδα οργανώνεται σύμφωνα με το ονομαζόμενο “ιπποδάμειο” πολεοδομικό σύστημα. Υπήρχαν ευθύγραμμοι δρόμοι και κανονικά οικοδομικά τετράγωνα αλλά και διάφορες ανέσεις , όπως ύδρευση , αποχέτευση , καλός προσανατολισμός , προσβάσεις κ.ά. που εξασφάλιζαν ποιότητα ζωής. Έχουν αποκαλυφθεί τμήματα οδών της “ιπποδάμειας” χάραξης. Η οδός II με προσανατολισμό Β-Ν , στο βόρειο άκρο της οποίας βρίσκεται η δυτική όψη των κτηρίων του ΝΔ τμήματος της Αγοράς. Η οδός αυτή συνδέει την κύρια νότια είσοδο της πόλης με την αγορά και τα γυμνάσια και έχουν αποκαλυφθεί συνολικά 200 μ. Υπάρχουν δύο άλλες οδοί η I και η III με προσανατολισμό Δ-Α που είναι κάθετες στην οδό II. Από τη III έχουν αποκαλυφθεί 50 μ. Ο αρχαιότερος οδικός άξονας του χώρου με κατεύθυνση ΝΔ-ΒΑ διασχίζει λοξά τον ορθογώνιο πολεοδομικό σχεδιασμό , ενώ διασταυρώνεται με τις οδούς II και III στο κεντρικότερο σημείο της πόλης. Τμήμα μήκους περίπου 100 μ. του άξονα αυτού και μικρά τμήματα τριών ακόμη οδών με κατεύθυνση Α-Δ έχουν εντοπιστεί αλλά δεν είναι σήμερα ορατά. Διαβάστε περισσότερα “Η Αρχαία Ήλιδα (3)”

                   Συνέχεια από την ανάρτηση : Η Αρχαία Ήλιδα (1)

        Κατά την έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου και για αρκετά χρόνια μετά , οι Ηλείοι ήσαν σύμμαχοι της Σπάρτης. Το 431 π.χ. , το πρώτο έτος του πολέμου , οι Αθηναίοι αποβιβάζονται στα παράλια της Ηλείας και τη λεηλατούν. Το 420 π.χ. η Ήλιδα προσχώρησε στη συμμαχία των Αθηναίων , γιατί η Σπάρτη υποστήριξε το Λέπρεο στη διένεξη που είχαν οι Λεπρεάτες με τους Ηλείους. Τους ακολουθούν στη συμμαχία το Άργος και η Μαντίνεια. Οι σχέσεις όμως των Ηλείων με τους νέους συμμάχους τους ψυχραίνουν όταν οι δεύτεροι δεν δέχονται τη πρόταση των Ηλείων να επιτεθούν και κατά του Λέπρεου. Οι Ηλείοι αποχωρούν δυσαρεστημένοι από τη συμμαχία , αλλά η πολιτική απομόνωση τους ανάγκασε ύστερα από λίγο να ξαναγυρίσουν στους συμμάχους τους , που πολεμούσαν τότε στη Μαντίνεια. Μετά την ήττα όμως σε αυτή τη μάχη διαλύθηκε η συμμαχία Ηλείων , Αργείων και Μαντινέων. Η Ήλιδα συνέχισε να τηρεί εχθρική στάση απέναντι στη Σπάρτη και απαγόρευσε στο βασιλιά Άγη να θυσιάσει στο βωμό του Δία στην Ολυμπία , μετά την οριστική νίκη της Σπάρτης κατά των Αθηνών το 404 π.χ. Το 401 π.χ. οι Σπαρτιάτες εισβάλουν στην Ηλεία την οποία λεηλατούν και καταστρέφουν παραβιάζοντας την ιερότητα της χώρας. Αφορμή του πολέμου ήταν η απαίτηση της Σπάρτης να αποδοθεί ελευθερία στις περιοικίδες πόλεις της Ηλείας. Οι Ηλείοι αντέδρασαν και οι Σπαρτιάτες υπό τον Άγη εισέβαλαν στη χώρα , αλλά ένας σεισμός που θεωρήθηκε κακός οιωνός τους ανάγκασε να αποχωρήσουν. Ο Άγης εισβάλλει για δεύτερη φορά τον ίδιο χρόνο στην Ηλεία. Η λεηλασία και η καταστροφή της χώρας τότε υπήρξε γενική , ο Άγης όμως δεν μπόρεσε ή δεν θέλησε να καταλάβει τη πρωτεύουσα. Διαβάστε περισσότερα “Η Αρχαία Ήλιδα (2)”

         Η Αρχαία Ήλιδα ήταν κτισμένη ανάμεσα στην αριστερή όχθη του Πηνειού ποταμού και του λόφου που ονομαζόταν Παλιόπυργος ή Καλοσκοπή. Στα χρόνια της φραγκοκρατίας ονομαζόταν Beauvoir ή Belvedere και σήμερα Αγιάννης από το ομώνυμο ξωκκλήσι που βρίσκεται στη κορυφή του. Σε αυτό το λόφο βρισκόταν και η αρχαία ακρόπολη. Η πόλη εκτεινόταν στη θέση των σημερινών χωριών Αρχαία Ήλιδα , Αυγείο και Καλύβια , ενώ το σύνορό της προς Β αποτελούσε ο Πηνειός. Βρισκόταν ανάμεσα στην ορεινή Ηλεία (Ακρώρεια) και την παραλιακή πεδινή (Κοίλη Ήλιδα) , εκεί δηλαδή που αρχίζει η πεδιάδα η οποία φτάνει μέχρι τα παράλια του Ιονίου όπου βρίσκεται και το ασφαλές λιμάνι της Κυλλήνης. Ήταν πρωτεύουσα του κράτους των Ηλείων και διοργανώτρια πόλη των αρχαίων ολυμπιακών αγώνων για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της χιλιετίας. Ο χώρος που εκτεινόταν η Αρχαία Ήλιδα κατοικείτο από τη παλαιολιθική εποχή μέχρι τον 7ο αι. μ.χ. οπότε η πόλη εγκαταλείπεται. Διαβάστε περισσότερα “Η Αρχαία Ήλιδα (1)”