Ο ναός της Αθηνάς Μακίστου βρίσκεται στο χωριό Σκιλλουντία (πρώην Μάζι) το οποίο ανήκει στο δήμο Ανδρίτσαινας – Κρεστένων της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας. Βρίσκεται στη κορυφή ενός τειχισμένου λόφου που ονομαζόταν “Κάστρο” , σε υψόμετρο 354 μέτρων και έγινε γνωστός το 1879. Ο ναός είναι κτισμένος από ντόπιο πωρόλιθο (κογχυλιάτη) και έχει κατεύθυνση Α-Δ. Είναι Δωρικός περίπτερος και είχε 6χ13 κίονες , ενώ το μήκος του στο στυλοβάτη είναι 32,94 μ. και το πλάτος του 14,18 μ. Αποτελείται από πρόδομο , σηκό με δύο κατά μήκος εσωτερικές κιονοστοιχίες και οπισθόδομο. Τα λίθινα μέρη της ανωδομής ήσαν καλυμμένα από λεπτό επίχρισμα , ενώ το συνολικό ύψος του ναού υπολογίζεται σε 9,20 μέτρα.
Δορυφορική φωτογραφία του ναού της Αθηνάς Μακίστου στη Σκιλλουντία Ηλείας.Δορυφορική φωτογραφία της Σκιλλουντίας Ηλείας και της ευρύτερης περιοχής.Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.
Ο ναός χρονολογείται στις αρχές του 5 ου αι. π.χ. (500 – 490 π.χ.) , ενώ ο γλυπτός του διάκοσμος τοποθετήθηκε περίπου 100 χρόνια αργότερα. Από την έρευνα έχει προκύψει ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στη θεά Αθηνά και ότι η αρχαία πόλη στην οποία ανήκε ήταν η Μάκιστος. Κατά τις ανασκαφές που έγιναν τη περίοδο 1978 – 1981 , από την Ι. Τριάντη , βρέθηκε χάλκινη επιγραφή του πρώτου τετάρτου του 4 ου π.χ αι. , με ψήφισμα του κοινού των Τριφυλίων , στο οποίο αναφέρεται το όνομα της θεάς Αθηνάς και ονόματα πολιτών της πόλης Μακίστου.
Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Χάλκινο ενεπίγραφο ψήφισμα. Πρόκειται για σημαντικό ιστορικό κείμενο , της εποχής της ανεξαρτησίας των τριφυλιακών πόλεων , που είναι γραμμένο στην ηλειακή διάλεκτο. Στο ψήφισμα αυτό του κοινού των τριφυλίων αναφέρεται το όνομα της θεάς Αθηνάς και ορισμένα πρόσωπα τα οποία γίνονται πολίτες της Μακίστου. Βρέθηκε στο ναό της Αθηνάς και χρονολογείται στο 399 – 369 π.χ. Το εύρημα αυτό είναι και μία από τις αποδείξεις ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στη θεά Αθηνά και ότι η αρχαία πόλη στην οποία ανήκε ήταν η Μάκιστος.Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.
Η πρώτη ανασκαφική έρευνα του ναού έγινε το 1880 από τους Ε. Καστόρχη και Π. Καββαδία , οι οποίοι ανέσκαψαν την ανατολική και δυτική πλευρά του ναού , που μέχρι τότε σωζόταν μέχρι κάποιο ύψος. Μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα οι κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποιούσαν το ναό σαν λατομείο από όπου έπαιρναν διάφορα αρχιτεκτονικά μέλη για τη δόμηση δημοσίων και ιδιωτικών κτηρίων. Η πρώτη συστηματική ανασκαφή του ναού πραγματοποιήθηκε το 1960 από τον Ν. Γιαλούρη , ενώ τη περίοδο 1978 – 1981 πραγματοποιήθηκαν ανασκαφές από την Ι. Τριάντη.
Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.Δύο σπόνδυλοι κιόνων από το ναό της Αθηνάς Μακίστου.Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.Ένα κομμάτι κογχυλιάτη λίθου , από το ναό της Αθηνάς Μακίστου , με μεγάλη πυκνότητα κοχυλιών.
Στα αετώματα της στέγης υπήρχαν γλυπτές συνθέσεις από μάρμαρο , με παραστάσεις Γιγαντομαχίας στο ανατολικό αέτωμα και Αμαζονομαχίας στο δυτικό , θέματα συνήθη σε ναούς της Αθηνάς , ενώ στις γωνίες τους υπήρχαν μαρμάρινα ακρωτήρια. Οι μετόπες του ναού δεν έφεραν διακόσμηση. Τα μυθολογικά θέματα των γλυπτικών συνθέσεων ήσαν έργα πελοποννησιακών εργαστηρίων. Από τα ευρήματα προκύπτει ότι ο ναός της Αθηνάς Μακίστου στη Σκιλλουντία καταστράφηκε από φωτιά.
Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Μαρμάρινο άγαλμα γυμνού πολεμιστή που φοράει κράνος. Προέρχεται από το δυτικό αέτωμα του Ναού της Αθηνάς Μακίστου. Η μορφή αυτή υπήρχε σε σύνθεση με παράσταση Αμαζονομαχίας. Χρονολογείται στο 399 – 367 π.χ.Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Μαρμάρινη κεφαλή γενειοφόρου που προέρχεται από το ανατολικό αέτωμα του ναού της Αθηνάς Μακίστου. Η μορφή αυτή υπήρχε σε σύνθεση με παράσταση Γιγαντομαχίας και πιθανόν εικονίζει Γίγαντα. Δεν αποκλείεται όμως λόγω της περίτεχνης κόμμωσης , της έκφρασης και του μεγέθους να ταυτίζεται με τον Δία. Χρονολογείται στο 399 – 367 π.χ.Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Μαρμάρινη γυναικεία κεφαλή. Η μορφή αυτή προέρχεται από σύνθεση με παράσταση γιγαντομαχίας που υπήρχε στο ανατολικό αέτωμα του ναού της Αθηνάς Μακίστου. Χρονολογείται στο 399 – 367 π.χ.Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Μαρμάρινη κεφαλή γενειοφόρου. Προέρχεται από το ανατολικό αέτωμα του Ναού της Αθηνάς Μακίστου. Πιθανόν εικονίζει Γίγαντα στην αετωματική σύνθεση με παράσταση Γιγαντομαχίας. Χρονολογείται στο 399 – 367 π.χ.Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου: Μαρμάρινη κεφαλή γενειοφόρου με κράνος που είναι διαμορφωμένο στο επάνω μέρος ως κεφαλή ζώου. Προέρχεται από σύνθεση με παράσταση Γιγαντομαχίας που υπήρχε στο ανατολικό αέτωμα του Ναού της Αθηνάς Μακίστου. Χρονολογείται στο 399 – 367 π.χ.
Στην ευρύτερη περιοχή του ναού της Αθηνάς υπάρχουν πολλά ευρήματα που έχουν σχέση με τη πόλη της Μακίστου , όπως το νεκροταφείο του 4 ου π.χ. αι. που βρίσκεται μεταξύ της Σκιλλουντίας και του ναού της Αθηνάς. Στη περιοχή υπάρχει και μία τρίκλιτη βυζαντινή εκκλησία του 6 ου αι. μ.χ. , η καλούμενη “κόκκινη εκκλησία”. Πολλά μέλη του ναού της Αθηνάς έχουν χρησιμοποιηθεί σαν οικοδομικό υλικό για το κτίσιμο της εκκλησίας.
Άποψη του ναού της Αθηνάς Μακίστου.Αρχαιολογικός χώρος Σκιλλουντίας : Νεκροταφείο του 4 ου π.χ. αι. που βρίσκεται μεταξύ του χωριού Σκιλλουντίας και του ναού της Αθηνάς Μακίστου.Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Επιτύμβια στήλη από κογχυλιάτη λίθο. Το κάτω μέρος κοσμείται με ανάγλυφο κάνθαρο , ενώ επάνω διακρίνεται το κάτω μέρος ανδρικής και γυναικείας μορφής. Προέρχεται από τη Σκιλλουντία.Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Χάλκινη τεφροδόχος. Προέρχεται από τη Σκιλλουντία και χρονολογείται στο τέλος του 4 ου αι. π.χ.Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου : Υψίποδη κύλικα. Είναι αγγείο πόσης και προέρχεται από τη θέση Τρανό Πλάι της Σκιλλουντίας. Χρονολογείται στο Β’ μισό του 5 ου αι. π.χ.
5 σκέψεις σχετικά με το “Ο ναός της Αθηνάς Μακίστου στη Σκιλλουντία Ηλείας”
Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.